Category Archives: Libros lidos
Lecturas de Café con Libros 2021. Primeira Parte

Nos clubs de lectura da Biblioteca Os Rosales as nosas tertulias seguen a ser virtuais pero continuamos a tecer fíos invisibles que nos unen nunha comunidade, nunha tribo, por así dicilo, que comparte o pracer da lectura.
Abrimos o primeiro trimestre do 2021 coa lectura da obra Volver a casa de Yaa Gyasi. A primeira novela da xove de orixe ghanesa reconstrúe a historia dos seus antepasados desde o África esclavista do século XVIII ata o Estados Unidos do século XX. A idea da obra xorde nunha viaxe que a escritora fai ao seu país de orixe, onde visita o castelo de Costa do Cabo, no que se apiñaban miles de africanos antes de ser vendidos como escravos. O argumento centrase nas personaxes de Effia e Esi, dúas irmás de sangue que nunca chegarán a coñecerse. A obra estrutúrase a través dunha ducia de personaxes, cada un protagoniza un capítulo cun pano de fondo histórico distinto, incluíndo datas e acontecementos de cada período. A través das súas páxinas coñecemos as guerras tribais, a chegada dos misioneiros ao país africano, a lei de escravos fuxitivos de 1850, pasando polas minas nas que tras a Guerra de Secesión os negros cumprían condenas por delitos inventados ; das rúas de Harlem ás aldeas subsaharianas; da epidemia do crack no Nova York dos oitenta, ao nacemento do movemento de independencia na Costa do Ouro. Toda unha leccion de historia.
Esta novela serviunos de catalizador e sen darnos conta entramos de cheo no mes de febreiro, o mes por excelencia no que réndese homenaxe a xeracións de afroamericanos que loitaron contra a adversidade para lograr a plena cidadanía na sociedade estadounidense, o Black History Month. Que mellor maneira de sumarnos a esta celebración que a través dunha mostra bibliográfica, na que poderedes atopar unha coidada selección de novelas, cómics, películas e cds de música que abordan a historia do pobo negro.
Se facemos un pouco de memoria, o mes da Historia Negra – Black History Month – é unha conmemoración anual para homenaxear ás persoas afrodescendentes que, aínda hoxe, sofren o racismo institucional e cotián que impera nalgunhas sociedades desenvolvidas. Actualmente, toma unha relevancia especial co auxe dos movementos sociais, por mor da morte de George Floyd e o movemento Black Lives Matter, onde se busca acabar co racismo e a inxustiza social.
A orixe desta iniciativa remóntase ao 1926, cando Carter G. Woodson instituíu nos EEUU a Semana da Historia dos Negros. Elixiuse a segunda semana de febreiro coincidindo cos aniversarios do presidente Abraham Lincoln e do abolicionista Frederick Douglass. A partir de 1976, a semana inicial ampliouse a todo un mes. Na actualidade, o Mes da Historia Negra conmemórase de maneira oficial en Canadá e Estados Unidos en febreiro e en Irlanda, os Países Baixos e o Reino Unido en outubro.
Seguimos tirando do fío e chegamos ao noso recuncho de #Viaxalendo, un pequeno espazo que reservamos na sala de adultos dedicada á literatura dun país, polas nosas estanterías xa viaxamos a Xapón, Irlanda, India ou Portugal. Desta volta no podiamos deixar de dar voz a unha literatura tan rica pero tan descoñecida como a do continente africano. Desde o norte ao sur. Alí poderedes encontrar obras de J.M. Coetzee (Sudáfrica), Jose Eduardo Agualusa (Ángola), Yasmina Kadra (Alxer), Leila Slimani (Marrocos) e tantos outrxs.
Pechamos o círculo literario deste primeiro trimestre con Arenas movedizas de Nella Larsen. A evocadora primeira novela desta autora (1928), a máis autobiográfica, é a historia dunha muller que vive entre dous mundos lastrado polos prexuízos e o sectarismo. Autora esquecida e reinvindicada por algunhas figuras actuais como Alice Walker, Toni Morrison e Maya Angelou que veñen de rescatar do esquecemento aos artistas do chamado Renacemento de Harlem e, entre eles, á nosa autora, para introducila non xa no canon das escritoras afroamericanas, senón no das autoras estadounidenses de calquera cor.
Non podíamos comezar de mellor maneira este temporada literaria nos clubs de lectura “Café con Libros”!! Non vos parece?
ADIOS FANTASMAS
Nadia Terranova nos transporta a su ciudad de origen, Mesina, en la isla de Sicilia, a traves del personaje central de esta novela, Ida Laquidara, quien a sus 36 años vive con su marido en Roma. El objeto de su viaje a Mesina es la llamada de su madre para hacer una limpieza en su casa de los objetos que contiene, toda vez que piensa ponerla en venta y no desea deshacerse de nada sin contar con su opinión.

Ida regresa a la que durante muchos años fue su hogar y con ella regresan todos los acontecimientos que marcaron su existencia desde muy corta edad, desde los 13 años.
Es hija de un matrimonio acomodado. Su padre profesor de instituto tiene un trabajo que aparentemente le agradaba. Su madre trabaja como recepcionista en el Museo local y está también satisfecha con su ocupación. En apariencia el matrimonio no tiene mayores problemas. En un momento dado su padre entra en un profunda depresión que hace que abandone todo, incluso su trabajo. Esto cambia totalmente la situación familiar. El enfermo necesita cuidados pero la familia como tal necesita ingresos que la sostenga. Su madre no está dispuesta a dejar de trabajar y deja a Ida, una niña adolescente, que cuide de su padre en su ausencia.
En un momento dado el padre desaparece. Nadie es capaza de dar con él ni de saber que pudo haber pasado. Ida se siente culpable y al mismo tiempo culpa a su madre por no haber sabido retener a su progenitor. En su mente se acumulan pensamientos no la dejan vivir en paz. Con la vuelta a su ciudad natal estos pensamientos, pese a no haber estado nunca ausentes, se reavivan. Hacen que recuerde a su padre, los momentos felices vividos en su compañía, sus desvelos por cuidarle. Su adolescencia, tan lejana ya, vuelve con fuerza. Su amistad con Sara, etc. . También vuelve el rencor que le guarda a su madre por todo lo pasado en aquel tiempo y que condicionó de forma importante la relación entre ambas durante el tiempo que vivieron juntas.
Su madre ha mandado hacer reparaciones en la azotea de la vivienda para arreglar una goteras que podrían poner porblemas a la futura venta. Se encargan de dichas obras un padre e hijo de origen griego. Esta circunstancia pondrá en contacto a Ida con el hijo del albañil, Niko. Esta conexión así como el encuentro con su antigua amiga Sará, serán determinantes para que Ida vaya abandonando su “fantasmas” y pueda regresar con su marido con una visión más positiva. También hará que las relaciones con su madre mejoren en lo posible
He de reconocer que la novela, de no mucha extensión, está escrita con una prosa cuidada, fluida. Nos habla de la pérdida y heridas abiertas, de como una depresión no influye solo en quien la sufre, también en todo el entorno familiar y afectivo. La desaparición de un ser querido sin saber las causas deja un sentimiento de frustación difícil de asimilar, de la incomunicación con los seres más próximos, del muro que dicha situación levanta y enquista toda relación.

Nadia Terranova (Mesina, Sicilia, 1978) es escritora. Graduada en Filosofía y doctora en Historia Moderna, lleva años colaborando con diferentes medios de comunicación de su país y dando clases en la Scuola del Libro de Roma. … Es autora también de siete libros infantiles, por los que ha recibido numerosos premios.
Fin de curso 2019-2020 de Café con libros: lecturas para todos os gustos
Esta semana rematamos o curso dos clubs de lectura máis atípico que teñamos coñecido ata a data. Pero do que sacamos infinidade de aprendizaxes. Xa nun artigo do blog sobre as lecturas confinadas de Café con libros, falamos de como conseguimos manter en marcha as tertulias. Tesón, ilusión, textos breves e todas as ganas de manter o fío que nos une.
Última tertulia do grupo dos luns Última tertulia do grupo dos martes
Hoxe queremos falarvos das nosas tres últimas lecturas do curso, así como mostrarvos un resumo do que deu de si 2019-2020 na Biblioteca Os Rosales.
Falamos de paxaros. Tanto os escoitamos nas nosas rúas durante o confinamento que merecían protagonismo nas nosas lecturas. O noso primeiro achegamento fixémolo a través da ficción. Limos o conto de Caroline Larmarche “Frufrú”, fragmento do seu libro de relatos “Estamos en el borde“. Frufrú é unha pata que conquistou o corazón de todas as lectoras de Cafe con libros, coordinadoras incluídas! A escrita de Lamarche engaiolounos e quedamos con ganas de ler máis dela. Fantástico traballo da pequena editorial Tránsito por traer os seus textos ao noso panorama literario. Toda unha descuberta. Tamén temos outro libro dela dispoñible grazas á labor de Nórdica Libros. Seguirémoslle a pista.
E de Frufrú a Antonio Sandoval. Tiña todo o sentido do mundo. O noso ornitólogo favorito do mundo mundial xa visitara a Biblioteca Os Rosales no outono para falarnos da literatura da natureza e neste caso publicou “Escribir al aire“, texto escrito no seu confinamento durante os meses de marzo e abril e publicado na súa páxina web. Accesible para todo o mundo que se queira deixar engaiolar polas súas reflexións. Un exercicio de xenerosidade e unha estupenda oportunidade de explorar o vivido na cidade por todas nós. Iso si, a través da súa mirada, tan persoal, delicada e poñendo o foco tamén na reivindicación. 32 apuntes nos que destacamos a importancia de botar o freo, aprender a mirar ao noso arrredor e tomar conciencia da emerxencia climática na que estamos inmersas, do desequilibro dos ecosistemas que nos levou a esta pandemia. Na nosa man está tentar reverter o deterioro do Planeta.
Antonio Sandoval Rey
E para rematar: Leila Guerriero. Non podíamos facer unha escolla máis poderosa. Fomos explorando diversas modalidades de textos breves: contos ou relatos, fragmentos, apuntes… ata chegar ás columnas, recollidas no seu libro recente “Teoría de la gravedad“. Unha escrita que tocou a todas. Limos o prólogo estupendo de Pedro Mairal, que serviunos as chaves para ler a Guerriero. Limos as primeiras columnas que recolle a escolma. Destacamos Perder ou Supongo e quedamos rendidas ante as Instrucciones. Limos da unha á dez. Escoitamos da súa voz a 17, pero no libro están recollidas da 1 á 18. Todas queren ter o libro. Na mesa de noite. Para sempre. Tremendo agasallo que nos fixo unha vez máis Libros del Asteroide. Agora estaremos todas atentas á contra do diario El País cada mércores…
E ata aquí as lecturas do curso 2019-2020. Nos nosos xa tradicionais cartaces, podedes observar os títulos lidos nestes meses. Un ramallete de libros para todos os gustos lectores. Aínda que quedou o curso coa programación a medias, con algúns títulos aos que volveremos para que lean nos nosos dous grupos, puidemos remontar con nove propostas curtas que axudáronnos a comprender mellor o momento que estabamos a vivir, a comprendernos a nós mesmas e a seguir conversando. A conversa sanadora dos clubs de lectura, que tanto ben nos fai a todas ano tras ano. Seguimos!
Lecturas ouvidas, lecturas sentidas vol. II
O estado de alarma continúa e nos continuamos coas nosas lecturas ouvidas durante o resto do mes de maio ata finalizar a tempada. Con Leila Guerriero xa comezáramos o mes pero, sendo o mes das nosas letras, aínda nos quedaban sesións suculentas do club de lectura. Para celebrar este mes e participar doutro xeito na campaña #DesconfinarALingua das Bibliotecas Municipais, no club de lectura da Sagrada Familia decidimos “desconfinar” tamén as nosas palabras favoritas do idioma galego e con elas fixemos unha composición que nos quedará de recordo deste ano sen precedentes.
O encontro virtual dos clubs de lectura con María Reimóndez, autora de “A esencia da cidade”, achegounos este relato, que convertemos parcialmente a audio para seguir o fío das nosas reunións. O relato, publicado por Amnistía Internacional dentro de “Camiñan descalzas polas rochas: autoras polos dereitos das mulleres”, resultou moi estimulante, poñendo o punto na dor e na recuperación, que é posible si, por suposto, da vivencia de maltrato na adolescencia. A presentación deste feito toca na sensibilidade de calquera e as integrantes do club Sagrada Familia non ían ser menos. Fonda indignación porque se sigan dando estes feitos na actualidade, e agradecemento á autora por estar disposta a presentalos así, para que todos tomemos conciencia e intentemos evitar que se repitan na nosa contorna.
Tamén tivemos tempo para abordar a figura de Ricardo Carvalho Calero, autor e mestre homenaxeado deste ano no Día das Letras Galegas, que tamén foi tratada polo resto dos compañeiros dos clubs de lectura das Bibliotecas Municipais da Coruña como xa coñecemos a través da publicación dedicada a este feito.
Non foi sinxelo atopar audios coas súas obras literarias sendo como era, mestre e estudoso do noso idioma, abundan as súas entrevistas e participación en conferencias sobre o reintegracionismo do galego e a reivindicación da autonomía de Galicia, feitos polos que foi fortemente represaliado durante a ditadura. Atopamos un fragmento de “Scórpio”, Premio da crítica de narrativa galega en 1987, que nos conta a execución dun soldado por rebelión e morte dun superior durante a Guerra Civil.
Neste pequeno anaco da xigante obra xa podemos albiscar a trascendencia da novela que narra toda a vida do protagonista, Rafael Martínez Pinheiro (alcumado Scórpio) a través da época republicana e logo durante a Guerra Civil ata a caída da República.
Unha execución nunca é un momento agradable, e tampouco nolo mostra así o autor, que resalta a desesperación do reo durante as súas últimas horas. Móstranos, iso si, a humanidade que manteñen os soldados e o avogado defensor pese á crueza da guerra, que serve de único apoio ao sentenciado a morte. Destacamos na tertulia o último pensamento do condenado, o recordo da nai e das súas ensinanzas, que non sempre somos capaces de seguir, pero que sempre procuran o noso ben.
A vantaxe de compartir lecturas e reflexións, no contexto que sexa, é que todo parece máis levadeiro e, aínda que parece que abandonamos o humor no mes de abril a intención do club non é entristecer a ninguén. Pero continuamos cunha fonda tristura na seguinte semana de debate, tristura atemporal por chegar da man de Antón Chéjov e o seu relato “La tristeza”, que comentamos o luns 25 de maio.
Este pequeno relato, publicado na afastada Rusia de 1886, conta a historia dun pai, cocheiro en Moscú, que lamenta a morte do seu fillo durante unha fría e lúgubre noite de traballo. Este home non atopa consolo en ningures, pola contra recibe maltratos dos clientes, totalmente indiferentes á súa situación. O desenlace serve de cumio de tristura, desengano, pero non volo contaremos aquí, recomendamos a súa lectura ou escoita atenta.
Aproveitamos a ocasión de coñecer ao “pai do relato” para comentar tamén outro clásico dos seus, “Muerte de un funcionario”. En este caso a tristura vai diminuíndo; sen chegar a ser un relato de humor, ten píntegas de excéntrico pola reacción desmesurada do protagonista. Non escapou da conversa a importancia das convencións sociais da época, que de seguro non coinciden practicamente en nada coas actuais, e impoñían un pouso de servilismo nas relacións cos superiores en rango e en escala social. As participantes da tertulia foron sensibles a esta situación social que diferenciaba tanto as persoas polo momento, o lugar e a familia na que naceran. Conscientes do cambio social que podemos gozar co paso dos anos, ninguén quere volver un paso atrás, nin para coller pulo.
E imos chegando ao momento da parada vacacional, parece que a pandemia comeza a remitir e todos queremos dispoñer de máis tempo ao aire libre que compense os días de encerro obrigado. Pechamos a tempada cun autor de prolífica traxectoria e recoñecido prestixio internacional, Mario Vargas Llosa. Cun dos seus primeiros relatos, “El abuelo” publicado en 1956 no diario El Comercio de Lima, e incluído tres anos despois na colección de relatos “Los jefes“. Recuperamos a súa lectura na canle de Youtube Audio Libros Sense:
Resulta un relato confuso pola intención, non somos capaces de comprender a actuación do protagonista, meter medo a un neto, de forma tan violenta, non é propio dun avó, polo menos dos avós que coñecemos. A escrita é salientable, mantén a atención en todo momento e todos queremos saber qué é o que vai facer este avó que tanto maquina. A presenza da calavera tamén nos desconcerta, ¿cómo se pode atopar así, nunha cuneta, cando se vai nun taxi? Hai quen o clasifica como relato de medo, nós non o describiriamos así, pero si coma un relato desconcertante. Nada que ver coa segunda proposta da sesión.
O segundo audio pertence a unha lectura que o propio autor fixo da súa novela biográfica “El pez en el agua“, publicada en 1993 por Seix Barral e que relata unha grande parte da súa vida desde os primeiros anos, a súa nenez, a relación co seu pai; ata o seu paso pola política, finalizado trala derrota pola presidencia de Perú ante Alberto Fujimori.
Integrado nunha novela biográfica, o texto limítase a contar o que ocorreu, sen artificios literarios máis alá da descrición dos feitos e a exposición das sensacións dos protagonistas. Sen chegar a ser explícito, fainos partícipes das inquedanzas da parella, podemos sentir cómo se enfrontaron ao rexeitamento da familia apoiados nos seus sentimentos e na súa valentía. A conversa deunos para destacar o desenvolvemento social e económico que se desfrutaba en hispanoamérica no século XX, alonxados da situación española. Coñeciamos os comentarios dos que alí emigraron coincidindo coa época do relato, e os seus recordos axudaron a comprender a facilidade coa que Julia e Mario salvaron os problemas de idade e de convencións sociais para acadar o seu matrimonio.
A lectura ouvida deste premio Nobel resultou ser un bo broche de ouro para esta tempada do club de lectura da Sagrada Familia. E descubrindo dous relatos tan dispares creo que moito máis. Trátase dun autor de múltiples facetas co que non coincidimos en moitas delas, pero fomos capaces de recoñecer nel a súa valía como narrador e periodista. Coido que fixemos nosa a frase “non xuzgues un libro pola súa cuberta” e foi aplicada ao autor nesta sesión, de seguro que a seguiremos aplicando no noso día a día.
Finalizada queda esta “extraordinaria” tempada do club de lectura da Sagrada Familia e non queremos despedila sen agradecer a confianza e participación das integrantes, que tanto nos ensinaron este curso e seguro que moito nos queda por aprender nos seguintes. Porque imos regresar, aínda non podemos saber de qué forma pero voltaremos coas mesmas ilusións nas tertulias, nas lecturas e na compaña de todas vós.
Apertas grandes para todos e disfrutade moito da liberdade conseguida tras o confinamento. Saúde ante todo!!
Clubs de lectura en corentena? Seguimos!
Os clubs de lectura das Bibliotecas Municipais da Coruña seguimos en tempos de corentena. Moitas das nosas compañeiras xa compartiron experiencias e lecturas neste blog nestas semanas. Seguimos a ler e a ter tertulias. Seguimos a compartir entre nós maneiras de facer, recursos, lecturas, alento e apoio mutuo. O dixital semella hoxe o máis corpóreo que podemos atopar. E o ben que nos fai! Vernos as caras, darnos azos, falar de literatura (a lectura como refuxio unha vez máis).
Os grupos de Café con libros da Biblioteca Os Rosales tivemos un parón. Un primeiro momento de desconcerto que nos impedía ler e debater. Seguiamos a falar a diario polo chat. A compartir recursos de información, cultura e ocio. A coidarnos. Pero o conto de Marta Sanz “Sherezade en el búnker” dounos pé á nosa primeira videoconferencia. Tertulia do grupo do luns. Tertulia do grupo do martes. E ata tertulia coa escritora. Eso si foi un agasallo e todo un empuxe para continuar coa nosa labor neste novo escenario.
Neste caso non lendo libros completos. Non temos acceso a eles na Biblioteca en papel nin o costume de ler grandes textos en dixital. Nin a concentración necesaria nestes tempos de pandemia… Pero sí lendo pequenos fragmentos, contos, relatos que imos atopando de xeito legal na rede (ademáis dalgunhas páxinas de cómic: que sería de nós sen Paco Roca en pixama!). Grazas a tantas editoras pola súa xenerosidade nestes tempos en que no todas as persoas lectoras teñen bibliotecas persoais ás que botarlle a man. Polo motivo que sexa. Tamén temos en conta as bibliotecas dixitais, coma GaliciaLe ou ebibliodacoruna aínda que case todas añoramos o papel e as apertas.
A segunda lectura foi “Tiempo sentido”. Un fragmento do libro de Andrea Köhler: “El tiempo regalado. Un ensayo sobre la espera” que editou Libros del Asteroide no ano 2018. Foi un texto moi reflexivo. Cheo de referencias que podían despistar ou interromper un pouco a lectura, pero que resultou marabilloso para comentar todas xuntas neste confinamento no que estamos inmersas. Todas subliñamos pasaxes que enriqueceron a posta en común. Unha lectura perfecta para estas semanas.
Continuamos con “Lejano”, outro fragmento accesible grazas a Libros del Asteroide. Un conto de Eduardo Halfón, que como comentan as compañeiras da Biblioteca Infantil e Xuvenil, forma parte do seu libro de relatos “El boxeador polaco“. Toda unha descuberta que deu lugar a tertulias moi amenas e ricas en temas a tratar e que co que quedamos coas ganas de seguir disfrutando da súa obra. Farémolo! Ademáis, as reflexións sobre o que son e como ler os contos fíxonos demorarnos na lectura e valorar este momento como unha oportunidade para achegarnos ao relato como peza literaria. Quen nolo ía dicir!
Tras tres textos actuais, dous contos clásicos: o relato inquietante de Edith Warton “En la plenitud de la vida” e o máis costumbrista, de Anton Chejov “La dama del perrito”, nos que se tocan os temas do amor, da súa construcción e do matrimonio como estructura pechada, clases sociais, etc. Todas estas reflexións levánnos a falar ata do poliamor!!! E é que nunca sabemos como imos relacionar lecturas nas tertulias. De “La dama del perrito” a “As estacións do lobo” de María Reimóndez, e de esta ao ensaio de “Pensamiento monógamo, terror poliamoroso” de Brigitte Vasallo. Aí queda iso.
E precisamente esta semana entregamos ás nosas lectoras dos dous grupos de Café con libros “A esencia da cidade” de María Reimóndez. Autora fundamental nas nosas Letras. Pronto contaremos máis… 😉
Xa temos textos na recámara para as próximas semanas. Para pechar un curso 2019-2020 tan tan atípico, no que o importante foi seguir atendendo ás persoas non conectadas ás redes sociais. Conseguímolo a través do chat, ese medio co que seguimos unidas a familiares e amigas. Unha ferramenta, que non substitúe o presencial (nin o pretende), que seguro pronto volverá, aínda que sexa aos poucos e con todas as medidas de seguridade precisas, pero que consegue que ninguén quede illado, sen rede de apoio. Os clubs de lectura somos todo o contrario. Os coidados no centro. A capacidade de reacción foi toda unha proba de resistencia e da necesidade destes grupos, vencellados ás nosas bibliotecas. Sigamos.
Para pechar o artigo, primeiro convidámosvos a seguir os enlaces para poder consultar as lecturas propostas. Cando reabramos, no noso catálogo poderedes ver a dispoñibilidade destas e outras recomendacións de lectoras e bibliotecarias pero, mentras tanto, convidámosvos a achegarvos a estas obras dispoñibles en formato electrónico:
- As estacións do lobo: https://ebibliodacoruna.odilotk.es/info/as-estacions-do-lobo-00048662
- pequeñas mujeres rojas: https://galicia.ebiblio.es/opac?id=00491773
- El boxeador polaco: https://galicia.ebiblio.es/opac?id=00435974
Lecturas dende o confinamento: Mujeres errantes
Van aló xa 50 días de confinamento, dende que o goberno decretara o Estado de Alarma. É agora cando empezamos a ver algo de luz e parece que a apertura das bibliotecas está cada vez máis preto pero mentras eso non aconteza moitos dos Clubs de Lectura da Rede non deixamos de ter actividade en todo este tempo.
O Club dos Luns de Fórum trasladamos as nosas reunións semanais ao entorno virtual e salvando as distancias co momento presencial os encontros sérvennos para seguir debatendo en torno ás lecturas e sobre todo a manternos en contacto, un acto de moito valor neste tempo tan longo de distanciamento social.
Cando entramos no periodo de confinamento estabamos en plena lecutra de La Habana en un espejo da periodista, profesora, bailarina e escritora mexicana, afincanda en Colombia, Alma Guillermoprieto. A novela trata de América Latina, da súa historia, da súa evolución e da súa Revolución. Alma Guillermoprieto preséntanos a vida de Latinoamerica a través dunha obra autobiográfica. La Habana en un espejo é a historia da reivindicación desta artista e unha reflexión acerca dun réxime, e o resultado é un relato cargado de paixón e de ira no que a autora consegue desentrañar os seus recordos cun pulso áxil e minucioso. Para unha reseña máis completa podedes consultar o post do noso compañeiro Enrique.
Xusto para o remate presentousénos a oportunidade da lectura do maravilloso relato da escritora madrileña Marta Sanz, Sherezade en el búnker, (de descarga libre e gratuíta), creado polo autora durante a pandemia e sobre o confinamento. Xa se falou do encontro que os clubs da rede mantiveron con Marta nun post anterior, que por se alguén no o leu recomendamos novamente que visitedes
Para a seguinte lectura houbo que tirar tamén de recursos dispoñibles na rede e decantámonos por Mujeres errantes de Pilar Sánchez Vicente, que a editorial Roca no seu día puxo a disposición dos lectores como descarga gratuíta.
A novela:
Greta Meier, famosa escritora Suiza afincada en Londres, volta á súa terra natal no último intento por deter a deriva dos seus días. Sorprendida pola repentina enfermidade da súa nai decide compensar as súas ausencias e numerosos enfrentamentos permanecendo os últimos días ao seu carón.
Sen embargo as últimas palabras sembran en Greta unha dúbida que deberá resolver, ¿quen é aquela muller se non é a súa verdadeira nai?. A única pista é unha foto na que aparece ata a que agora consideraba a súa nai xunto a outras mulleres na súa localidade natal, o barrio de Cimadevilla en Xixón. Polo que para descubrir a verdade, coas cinsas da defunta, Greta emprende viaxe a miles de quilómetros para descubrir as súas verdadeiras orixes nun pequeno pobo do norte de España.
Ao longo da novela podemos distinguir que trascorren tres tramas. A da investigación da propia protagonista para descubrir a súa verdadeira identidade onde toma un protagonismo especial o personaxe de Julia, unha pescadeira amiga da infancia da súa nai e chave para descubrir a verdade. A través dos recordos de Julia descubrimos o pasado do pequeno barrio de pescadores en torno aos anos cincuenta. Un barrio pobre, mariñeiro, no que cada un sobrevivía como podía, do que moitos tiveron que emigrar para sobrevivir como lle pasou á propia Julia e á nai impostora de Greta. Unha trama moi ben ambientada influencia das historias que á propia autora Pilar Sánchez Vicente lle contaba a súa avoa.
A segunda trama é a da propia infancia e vivencias de Greta en Zermat (Suíza) un precioso pobo suizo onde os ricos pasan as súas vacacións e a súa nai rexentaba unha tenda de recordos. Relata tamén en detalle como vive unha adolescencia rebelde que a conduce a súa fuxida a Londres onde se rodea de malas compañías, se adentra no mundo das drogas e roza o éxito como escritora pero non consegue manterse na cima polo seus malo hábitos, ata que finalmente se rehabilita.
E a terceira trama sitúase tamén no pasado, dentro dos recordos que Julia lle revela a Greta e que inclúe as lecturas das cartas entre esta e o seu amigo da infancia Guillermo convertido en Sacerdote e destinado en Nicaragua. Cartas nas que se detalla o xeito de vida do país sudamericano en torno aos anos sesenta, a réxime sandinista, os asasinato, etc.
Mujeres errantes fálanos de amor, difícil, complicado e destrutivo ás veces, do perdón e de algo moi importante: a procura das nosas orixes, sobre todo cando estamos perdidos no mundo. É en denitiva unha novela que resalta o papel das mulleres traballadoras e loitadoras e o papel que xogaron na emigración.
A autora:
Pilar Sánchez Vicente
Naceu en Xixón, en 1961. É historiadora de formación e traballa como profesional da información no Goberno do Principado de Asturias desde 1986. Tivo a honra de recibir o Premio “Adolfo Pousada” ás Iniciativas Innovadoras na Administración, no ano 2005. Actualmente desempeña funcións como arquiveira do Tribunal Superior de Xustiza de Asturias.
No ano 2011, o Consello Comarcal das Mulleres da Comarca da Sidra outorgoulle o Premio 8 de Marzo pola súa traxectoria persoal, profesional e humana. Tamén foi presidenta da Asociación Asturiana de Arquiveiros, Documentalistas e Museólogos ( AABADOM) da Asociación Profesional de Especialistas en Información ( APEI) e da Asociación de Escritores de Asturias ( AEA). Actualmente forma parte da Xunta Directiva da Federación de Sociedades de Arquivística, Biblioteconomía e Documentación ( FESABID).
Comadres (KRK, 2001) foi a súa primeira novela. Despois virían Gontrodo la hija de la luna (KRK, 2004) (ambas as dúas dispoñibles de forma gratuita); La diosa contra Roma (Roca, 2008) e Operación Drácula (KRK, 2010), a súa primeira novela negra, tamén dispoñible para a súa descarga en pdf. No ano 2013 publicou en Amazon Luciérnagas en la memoria, unha historia de exilio a cabalo entre Arxentina e Asturias. No ámbito da non ficción destaca a Breve historia de Asturias/ Historia Breve d’Asturies (Ayalga, 1986-VTP, 2006). Tamén publicou un cómic, El fantásticu viaxe de Selene (VTP, 2015) n’asturianu e inglés, onde comparte autoría no guión con Luz Pontón e conta cunhas magníficas ilustracións obra de Alba F. Starczewska. A súa última novela é Mujeres errantes (Roca Editorial, 2018) unha historia sobre a emigración e a identidade convertida nun best seller. En outubro de 2021 sairá á rúa La muerte es mía, publicada por Roca Editorial.
Agardamos poder voltar canto antes á normalidade, volver aos encontros presenciais na biblioteca dun xeito seguro, namentras seguiremos compartindo as nosas lecturas dende o confinamento.
Lecturas de confinamento no Club de lectura de Durán Loriga
As persoas que conformamos o Club de lectura de Durán Loriga non podemos evitar botar de menos esa reunión que tiñamos cada quince días para poder compartir o entusiasmo por un libro e pola lectura en xeral. Ese anaquiño no que non só nos xuntabámonos para gozar falando dun libro, senón que volvíamos a lelo de novo con outros ollos grazas a todas as aportacións dos clubeiros e das clubeiras.
E hai ánimo de seguir co club nesta situación? Preguntabámonos as bibliotecarias. A resposta veu soa cando parte do grupo pide compartir as lecturas que quedaron pendentes: comezamos a conversa coa desgarradora crónica dunha familia parisina durante tres xeracións, esta é a investigación que fai a autora -Delphine de Vigan- sobre a súa propia familia en Nada se opone a la noche. Continuamos con La uruguaya –de Pedro Mairal– toda unha viaxe en busca de sedución e onde se expón, a modo de confesión e con moito humor, as dúbidas sobre que o amor perfecto poida traernos a felicidade. Para rematar coas provisións traídas da biblioteca lemos o cómic Polina –de Bastièn Vives-, que foi Prix de Librairies BD en 2011 e que poderedes atopar nos nosos fondos á volta: unha emotiva historia que parte do ballet, dun mestre e dunha aprendiz, para falar da aprendizaxe vital.
Pero sobre todo estamos a redescubrir un xénero literario que, ás veces, queda nun segundo plano respecto á nosa querida novela: O conto e a narración breve están a ser o principal motivo para a reunión. O primeiro que lemos foi o xeneroso regalo que nos ofreceu Marta Sanz a través das redes: Sherezade en el búnker deu que falar (tamén no encontro con ela) e poñer sobre a mesa as situacións complicadas que se están a dar neste encerro, pero que con humor sempre son máis doadas de abordar. Tamén o fermoso e autobiográfico Lejano, sacado do libro El boxeador polaco: un pequeno relato que serviu para mergullarnos por primeira vez no mundo de Eduardo Halfon -Premio Nacional de Literatura en Guatemala-, neste caso como un profesor de universidade canso da docencia, pero en ningún caso da literatura.
Por outra banda, é bo momento para volver aos clásicos, moitos deles facilmente accesibles na rede. Nós xa levamos algúns: Casa tomada de Cortázar deu para milleiros de interpretacións en torno a esa casa que, misteriosamente e de a poucos, vai sendo invadida. Esa sensación de inquedanza tamén está no relato fantasmal La plenitud de la vida, un conto que só puido facer unha escritora tan adiantada á súa época como o foi Edith Wharton. Mais como seguimos na casa, acercámonos a outra historia que sucede tamén nun apartamento, onde hai unha radio que nos permite escoitar todas esas conversas que queremos, ou se cadra non: La radio enorme é un dos moitos relatos que John Cheever publicou no 1947 na revista New Yorker, pero que polo seu significado ten moito de actualidade.
Por suposto tamén compartimos as lecturas que nos acompañan estes días e que imos anotando para ler, agora ou á volta. Estas son algunhas das que podedes descargar nas plataformas de préstamo: Y te irás de aquí, a última novela de Lorenzo Silva que ademais publicou en aberto, a través da revista XLSemanal; La ridícula idea de no volver a verte, de Rosa Montero; La madre de Frankenstein de Almudena Grandes; Recursos inhumanos, de Pierre Lemaitre; Entre visillos, de Carmen Martín Gaite; A corazón abierto, de Elvira Lindo; Tiempo de espera, de Elizabeth Jane Howard; Lluvia fina, de Luis Landero; El extranjero, de Albert Camus; Un amor, Alejandro Palomas; e La Tribuna, de Emilia Pardo Bazán.
Mais en realidade, falamos de todo un pouco. Da claridade nas palabras do filósofo e filólogo Emilio Lledó nestes tempos que vivimos, no documental Mirar palabras. Celebramos o día da poesía achegándonos aos poetas galegos actuais no documental Vértice de Versos, e tamén á mellor poesía en castelán, de man do proxecto Amamos la poesía da RAE. Revisamos os libros de Tània Balló, Las Sinsombrero, e o proxecto documental no que participa e que podemos ver na web de RTVE. Descubrimos o fermoso documental sobre a fotógrafa Ruth Matilda Anderson: A viaxe de Ruth. Tamén o documental adicado á actriz María Casares. Falamos de cine, de música, da operación Balmis, da cheeveriana serie Mad Men, do centenario de Galdós e dos encontros cos nosos autores favoritos nestes días, como é por exemplo Alejandro Palomas.
Este club na distancia é unha experiencia diferente na que se gaña en cooperación, xa que non só se comparte a visión dunha lectura, senón que tamén permítenos navegar xuntos neste mar de información e oferta cultural dixital que estamos a vivir. Así que dende o Club de lectura de adultos DL arrimamos o bote, esta vez en forma de post, para quen queira navegar con nós un pouco: anímaste?